William Faulkner'dan Yazmak Üzerine 20 Tavsiye
https://www.encoksatankitaplar.net/2022/09/william-faulkner-yazmak-uzerine-20-tavsiye.html
1. Amatör Kalın
"Para için değil, zevk için yazmalısınız. Haz veren, eğlenceli bir şey olmalı. Ve ayrıca heyecan verici olmalı. Yazarken olmasa da, yazdıktan sonra bir heyecan, bir tutku hissetmelisiniz." (The Daily Princetonian, 1958)
2. Yazmamak İçin Mazaret Üretmeyin
"İnsanlardan şöyle şeyler duyuyorum: "Evli ve çocuklu olmasaydım, yazar olabilirdim" ya da "Bunu yapmayı durdurabilseydim, yazar olabilirdim." Bunlara inanmıyorum. Bence yazacaksanız yazacaksınızdır. Hiçbir şey size engel olamaz." (25 Şubat 1957 tarihindeki yazı sınıfındaki söyleşisi)
"Yazarlık işiniz olmasın. Başka bir iş bulun ki hayatta istediğiniz şeyleri alacak paranız olsun. İşiniz ne kadar az vaktinizi alırsa yazmak için bolca zamanınız olacaktır. Ben bugüne değin yazmak istediklerini yazmak için yeterli vakit bulamayan kimseyi tanımadım." (The Daily Princetonian, 1958)
3. Yazarın Ekonomik Özgürlüğe İhtiyacı Yoktur
"Bir sanatçının ihtiyacı olan çevre, çok büyük bir bedel ödemeden barış, huzur ve haz bulabileceği herhangi bir yerdir. Yanlış olan çevrelerin hepsi kanındaki basıncı artıracak; hoşnutsuz ve öfkeli olarak daha fazla vakit harcayacaktır. Benim sanatımı icra edebilmem için ihtiyacım olan şeyler kağıt, tütün, yiyecek ve biraz viski oldu. Yazarın ekonomik özgürlüğe ihtiyacı yoktur. İhtiyacı olan tek şey bir kalem ve biraz kağıttır. Eğer iyi bir yazar değilse kendisinin ekonomik özgürlüğü ya da yeterli vakti olmadığını söyleyerek kendini kandırır." (The Paris Review, 1956)
4. İlham Geldiyse Ertelemeden Kağıda Geçirin
"İlham geldiyse kağıda dökün. Daha çok vaktinizin olduğu bir ana kadar bekleyip enstantaneyi yeniden yaratıp süslemek için beklemeyin. İlham anındaki o hissi ve canlılığı bir daha asla yeniden canlandıramazsınız." (The Western Review, 1947)
5. Bir Roman Yazarını İyi Kılan Şeyler
"Yüzde doksan dokuz yetenek... Yüzde doksan dokuz disiplin... Yüzde doksan dokuz çalışma."
"Çağdaşlarınızdan ya da seleflerinizden daha iyi olmakla uğraşmamalısınız. Kendinizden daha iyi olmaya çalışın." (The Paris Interview, 1956)
6. Yazarın En Mühim Araçları: Tecrübe, Gözlem ve Hayal Gücü
"Bir yazar üç şeye ihtiyaç duyar, tecrübe, gözlem ve hayal gücü. Birinin yoksunluğunda diğer ikisi, bazı durumlarda sadece birisi diğerlerinin eksikliğini giderebilir. Bende, hikaye genel olarak tek bir düşünce ya da anı ya da zihni bir resim üzerinden başlar. Hikayenin yazımı genel olarak bu ana ulaşmak için yapılır. Bu ana bizi neyin getirdiğini ya da neyin takip ettiğini anlatır. Yazar, inandırıcı, olabildiğince akışkan durumlarda inanılır insanlar yaratmaya çalışır." (The Paris Review, 1956)
7. Tecrübeniz Olmayan Bir Şeyi Yazmanız Mümkün Değil - Tecrübe Tanımınızı Geniş Tutun
"Bana göre, tecrübe algıladığınız her şeydir. Tecrübe bir kitaptan kaynaklanabilir. Bir kitap, hikaye, sizi harekete geçirecek kadar iyi ve doğru olabilir. Bence bu sizin tecrübelerinizden biridir. Kitaptaki karakterlerin yaptıklarını yapmak zorunda değilsiniz, eğer onlar sizde doğru olma etkisi bırakıyorlarsa, onların gerçekleşmesini sağlayan hissi anlayabiliyorsanız, o sizin tecrübenizdir. Yani benim tecrübe tanımıma göre, tecrübeniz olmayan bir şeyi yazmanız mümkün değil, çünkü duyduğunuz, okuduğunuz, hayal ettiğiniz her şey sizin tecrübenizdir." (Master öğrencileri için verdiği "Amerikan Kurmacası" dersi, 1958)
8. Yazmaya Başlamak İçin Fazla Vakit Kaybetmeyin
"Ne yazacağınız hakkında önceden düşünerek fazla vakit kaybetmeyin. Hemen yazmaya koyulun, yoksa hiçbir zaman başlayamayabilirsiniz." (The Daily Princetonian, 1958)
9. Konu Hakkında Fazla Endişe Etmeyin
Sembolizm veya üslup ya da konu hakkında fazla endişe etmeyin. Zaten üç sadece üç temel konu vardır: para, cinsellik ve ölüm. Hiçbir zaman insanlar hakkında yazdığınızı unutmayın. Belki yeni bir durum içinde değillerdir ama belki siz onları farklı bir bakış açısıyla görebilirsiniz." (The Daily Princetonian, 1958)
10. Bir Romana Başlamanın En İyi Yolu
"Karakteri zihninizde yaratmak olacağını söyleyebilirim. Zihninizde olduğunda, doğru ve gerçek olduğunda, karakter kalanını kendisi halleder. Bu gerçekleştikten sonra yapmanız gereken tek şey onun adımlarını takip edip yaptıklarını ve söylediklerini not etmenizdir. Bu sindirim ve üretim sürecidir. Karakteri bilmeniz gerekir. Ona inanmanız gerekir. Onun yaşıyor olduğuna inanmanız ve tabii ki, ardından, onun gerçekleştirebileceği eylemleri seçmeniz gerekmektedir. Böylece yaptığı şeyler başından beri inandığınız karaktere uygun olur. Bundan sonra, onu kağıda dökme işi gayet mekaniktir. Yazma işinin büyük bir bölümü kalemi kağıda koymadan önce gerçekleşir. Okuduklarınızı, hayallerinizi, duyduklarınızı, bir ölçü birimi olarak kullandıktan sonra karakter size gerçek geliyorsa, önemliyse ve hareket ediyorsa, kağıda dökme işlemi çok zor olmayacaktır." (1958'de Virginia Üniversitesinin mezunlarıyla gerçekleştirdiği bir söyleşiden)
11. Karakteri Oluşturma
"Gerçekler insanların kalplerinden gelir. Okuyucunuza kendi fikirlerinizi sunmaya çalışmayın. Bunun yerine, karakterlerinizi kendi gördüğünüz şekilde tarif etmeye çalışın. Tanıdığınız bir insanın özelliğini alın, bir başkasının bir yanını ve kendinizden bir şeyler alıp insanların bakıp bir şeyler anlayabileceği üçüncü bir insan yaratın." (The Daily Princetonian, 1958)
12. Karakterlerinizi İyi Tanıyın, Hikaye Kendini Yazacaktır
Faulkner, bir karakter kavramına sahip olduğunuzda hikayedeki olaylar karakterlerin özelliklerine göre akacaktır diyor.
21 Şubat 1958 tarihinde, Amerikan Kurmaca dersinde bir öğrenci, karakterleri zihinde canlandırmak mı yoksa zihindeki karakterleri kağıda dökmek mi daha zor diye sorar. Faulkner bu soruyu şöyle cevaplar:
"Karakterleri zihinde canlandırmak daha zor diyebilirim. Bir defa karakter sizin zihninizdedir, haklıdır, doğrudur, o zaman o kendi işini yapar. Yapman gereken tek şey, onun peşinden hızla gitmek ve söyledikleriyle, yaptıklarını kağıda yazmak. Bu bir beslenme ve doğumdur. Karakterinizi iyi tanımalısınız. Ona inanmalısınız. Onun yaşadığını hissetmelisiniz, tabii o zaman yazmak için onun eylemlerinden bazılarını seçmeniz gerekecek. Seçtiğiniz eylemler, inandığınız karaktere uygun olmalı. Bu seçimi yaptıktan sonra, karakterinizi kağıda dökmeniz mekanik bir iş olacaktır."
13. Diğer Yazarlardan İhtiyacınız Olanı Alabilirsiniz
Faulkner, başka bir yazarın kullandığı, kendisine faydalı olabileceğini gördüğü bir tekniği ya da yöntemi ödünç almakta hiçbir sıkıntı görmez.
"Daha önce de söylediğim gibi, bence iyi romancı ahlak dışı biridir. İhtiyacı olan şey ne olursa olsun, nerede olursa olsun onu alır ve bunu açık ve dürüstçe yapar, çünkü o aldığı şeyin başka insanların da kendisinden alacağı kadar iyi olmasını ve kendisinden alanların da aynı kendisi öncesinde aldığı için mutlu olduğu gibi mutlu olacaklarını ümit eder." (25 Şubat 1957'deki yazı dersinden)
14. Başka Yazarların Teknikleri Yerine Kendi Yazarlık Tekniğiniz Geliştirin
"Eğer yazar teknikle ilgileniyorsa bırakın ameliyat ya da tuğlacılık yapsın. Yazı yazmanın ne mekanik bir yolu ne de kestirmesi vardır. Bir teorinin peşinde koşan genç bir yazar aptallık ediyordur. Kendinizi hatalarınızla geliştirin; insanlar sadece yanlışlarından öğrenirler. İyi bir sanatçı kimsenin ona tavsiye verebilecek kadar iyi olmadığına inanır." (The Paris Review, 1956)
15. İnsanlar Hakkında Yazdığınız Unutmayın
"Unutmayın, insanlar hakkında yazıyorsunuz. Princeton Üniversitesi veya kulüpler hakkında değil, insanlar hakkında. Aşk, merhamet, korkaklık, zayıf olanı korumanın ebedi gerçekliğiyle yüz yüze gelen insan hakkında yazıyorsunuz. Gerçeği ve doğruyu yazacaksınız: kendi yüreğiyle çatışmaya giren insanı." (The Daily Princetonian, 1958)
16. Olayların İnsanları Nasıl Etkilediğini ve Olaylara Nasıl Tepki Verdiklerini Gösterin
"Ben genelde keskin ve belirgin olan bir hızlı eylem tarafına hikayeyi yapılandırırım. Sonra bunun insanları nasıl etkilediğini ve nasıl tepki verdiklerini gösteririm. Kişinin kendiyle ve çevresindekilerle olan çatışması üzerine yazın." (The Daily Princetonian, 1958)
17. Anlatma Yerine Gösterin
"Konunun basit olmasında bir sorun yoktur. Sadece söylemek istediğiniz her şeyi söylediğinizden emin olun. Ve sadece insanlara ne olduğunu anlatmayın. Olayların hayatlarını sonradan nasıl etkilediğini, o anki eylemlerinin onların parçası olacak bir deneyim olduğunu da gösterin." (The Daily Princetonian, 1958)
18. Günlük Paydosun Verilmesi Geren An - Hayallerinizi Tüketmeyin
"Kendime koyduğum tek kural işi hala sıcakken bırakmaktır. Hiçbir zaman kendi yazma sınırınızı aşmayın. Hep hala iyi yazarken bırakın ve ertesi gün tekrar bakın. O zaman yeniden çalışmaya başlamak daha kolay olur. Eğer kendinizi tüketirseniz, ölümün büyüsü sizi ele geçirir ve sıkıntılar yaşarsınız."(1957'de Virginia Üniversitesinde yazarlık öğrencileriyle yaptığı söyleşiden)
19. Yazmak İçin Okuyun
"Okuyun, okuyun, her şeyi okuyun - çöp, klasik, iyi, kötü okuyun - ve onların nasıl yaptıklarını görün. Aynı ustalaşmaya çalışan bir marangoz çırağı gibi. Okuyun! Onu kavrayacaksınız. Sonra yazın. İyiyse, anlarsınız. Eğer değilse, camdan dışarı atın." (The Western Review, 1947)
"Nasıl yazacağınızı öğrenmenin en iyi yolu, okumaktır. Başka insanların neler yazdıklarını inceleyin. İnsanlar hakkında nasıl yazdıklarına bakın, fikirler veya gerçekler hakkında değil. Gerçek doğru insanların yüreğinden gelir. Okurlara kendi düşüncelerinizi sunmaya kalkışmayın." (The Daily Princetonian, 1958)
20. Her Zaman Yazın, Yazmakta Olun
""Bir yazar" olmak yerine her zaman yazın, yazmakta olun. "Bir yazar" olmak demek durgun olmak, gelişmemek, ilerlememek demektir. Yazı yazma eylemi hareket, aktiflik, yaşam içerir. Hareket etmeyi, ilerlemeyi bıraktığında ölüsün demektir." (The Daily Princetonian, 1958)
Yaratıcı Yazarlık İle İlgili Diğer Yazılar
